• 1916,  Билге

    Үркүн: Кытайда калган Боз-Дөң кыргыздары

    Макаланын автору, ШУАРдагы “Тил жана котормо” журналынын ​жооптуу редактору, филология илимдеринин доктору Макелек Өмүрбай уулу. Үркүндү билбеген кытайлык кыргыздар Кытайлык кыргыздардан Кыргызстанга каттоо кылып барса, ал жактагы боордоштордун биринчи суроосу «Үркүндө кеткенсиңерби?» деген…

  • 1916,  Билге

    Үркүн: «Узак жолдогу» тарыхый чындык

    “Узак жолдун” автору Мукай Элебаев жубайы Бурулча менен. Бүгүнкү күндүн көзү менен караганда, тарыхый чыгарма болбогону менен, “Узак жолду” тарыхый чындыкты таасын сүрөттөгөн роман катары баалоого толук негиз бар. Романдагы тарыхый булактарга өтө…

  • 1916,  Билге

    Сагалы Алматаев көтөрүлүш башында тургандардын бири

    Кыргыз элинде жакшы ылакап сөз бар: «Аккан арыктан суу агат» деген. Ошол көз караштан алганда, 1916-жылкы Ысык-Көлдөгү көтөрүлүштү уюштургандардын бири, көтөрүлүштүн жүрүшүндө жол башчылык кылган Тоң элинен чыккан Сагаалы Алматаевдин ата-бабалары, кыргыз элине таанымал белгилүү адамдардан болгон. Сагалынын…

  • 1916,  Билге

    Беделдин белин ашканда, белдемчи калды шашканда…

    Кыргыз тарыхындагы кандуу окуя – Үркүндүн 100 жылдыгына арналат Жаңы эранын баш ченинде эле кытай тарыхтарында аты аталган кыргыз түрк элдеринин ичиндеги эң байыркы эл экени илим дүйнөсүнө белгилүү. Кыраңда карагай, кайың, тал…

  • 1916,  Билге

    1916-жылдагы көтөрүлүш. Кыргыздардын Кытайга качышы

    Гүлзада Абдалиева Аннотация    1916-көтөрүлүш – бул кыргыз элинин тарыхында көптөгөн окуяларды башынан өткөргөн элдин тагдырына туш келген өзгөчө көңүл бөлүнө турган тарых барактарынын бири. 1916-жылдагы көтөрүлүштүн 100 жылдыгына карата, И. Арабаев атындагы…

  • 1916,  Билге

    Кемигинде да, керкисинде да бар

    Кыргыз элинин башына түшкөн чоң алаамат – үркүн жөнүндө буга чейин көп айтылып, көп жазылды. Бирок менин баамымда, бул трагедия бир жактуу чагылдырылып келатат. «Урушкандын жаагы да, жакасы да айрылат», «Кемигинде да, керкисинде…

  • 1916,  Билге

    Кытайдан элдин кайтканы

    Карашаар, Луп, Кашкар, Жаркентке жете чачырап кеткен жана Кулжа өлкөсүндөгү качкындар падыша түшүп, урият болгонуна текши ишенип, азаттык болгонуна көздөрү жеткен соң ар кайсы кыштакка жана тоого чачыраган качкындар жыйылып, жол азыгын камдап,…