• 1916,  Билге

    1916-жылдагы улуттук боштондук көтөрүлүш жана кыргыз бай-манаптары

    1916-жылкы улуттук боштондук көтөрүлүш очокторун архивдик жана фолклордук-санжыралык маалыматтарга негизденип иликтеген тарыхчы, доцент Рыскул Жолдошов өз макаласында кыргыздардын көтөрүлүшүндө көрүнүктүү орун ээлеген бийлер жана башка “эл жакшылары”, ошондой эле, өз элине чыккынчылык кылган…

  • 1916,  Билге

    Үркүн-100: Абдрахманов: Кыргыздарды тукум курут кылуу стратегиясы иштелип чыккан

    Коомдук-саясий ишмер Жусуп Абдрахманов «Кыргыздардын 1916-жылдагы көтөрүлүшү жөнүндө» аттуу эмгегинде улуттук-боштондук кыймылынын өбөлгөлөрүн, себептерин, жүрүшүн, натыйжаларын терең талдоодон өткөргөн. Көтөрүлүшкө улуттук-боштондук мүнөзүн берип, антиорустук кыймыл деп атаган.  Ошондой эле, ал 1916-жыл каргашалуу окуяларды мүнөздөгөн.…

  • 1916,  Билге

    Үркүн: «Узак жолдогу» тарыхый чындык

    “Узак жолдун” автору Мукай Элебаев жубайы Бурулча менен. Бүгүнкү күндүн көзү менен караганда, тарыхый чыгарма болбогону менен, “Узак жолду” тарыхый чындыкты таасын сүрөттөгөн роман катары баалоого толук негиз бар. Романдагы тарыхый булактарга өтө…

  • 1916,  Билге

    1916: Улуу Үркүндүн тарыхый барактарына кылчаюу

    1916: Улуу Үркүндүн тарыхый барактарына кылчаюу Кыргызстандык тарыхчылар 1916-жылкы Борбордук Азиядагы улуттук боштондук көтөрүлүштүн жана Үркүндүн тарыхынын ар кыл өңүттөрүн иликтеген эмгектерин жарыялоосун улантууда. Тарых илимдеринин кандидаты, И.Арабаев атындагы КМУнун доценти Гүлзада Абдалиева…

  • 1916,  Билге

    Сагалы Алматаев көтөрүлүш башында тургандардын бири

    Кыргыз элинде жакшы ылакап сөз бар: «Аккан арыктан суу агат» деген. Ошол көз караштан алганда, 1916-жылкы Ысык-Көлдөгү көтөрүлүштү уюштургандардын бири, көтөрүлүштүн жүрүшүндө жол башчылык кылган Тоң элинен чыккан Сагаалы Алматаевдин ата-бабалары, кыргыз элине таанымал белгилүү адамдардан болгон. Сагалынын…

  • 1916,  Билге

    1916: Кыргыз көтөрүлүшүн колдогон келгин украин жана орустар

    1916-жылкы улуттук боштондук көтөрүлүш тууралуу даректүү маалыматтарды жарыялоону улантабыз. Кыргызстандагы көтөрүлүш очокторун диссертациялык эмгегинде атайын иликтеген тарыхчы, профессор Токторбек Өмүрбековдун макаласында 1916-жылкы кыргыздардын көтөрүлүшүнө айрым орус-украин келгиндеринин катышуусу тууралуу сөз болот. Кыргыздар алмустактан…

  • 1916,  Билге

    Беделдин белин ашканда, белдемчи калды шашканда…

    Кыргыз тарыхындагы кандуу окуя – Үркүндүн 100 жылдыгына арналат Жаңы эранын баш ченинде эле кытай тарыхтарында аты аталган кыргыз түрк элдеринин ичиндеги эң байыркы эл экени илим дүйнөсүнө белгилүү. Кыраңда карагай, кайың, тал…