• 1916,  Билге

    Кыргыздын Кытайга качканы

    Белек Солтоноев Кыргыз Тарыхы. Китеп II Биркулак, Каракол, Нарын арасындагы куралданган мужуктар жана буларга жардамга келген Алматы баштыгынын аскери көрүнгөн кыргызды тыялбады. Нарын, Каракол, Кочкор кыргыздарына каршы Алматы, Пишкек аскери баралбады. Ыбырайым Төлө…

  • 1916,  Билге

    “Үркүн” этимологиясынын чечмелениши жана анын саясий лексикондогу мааниси

    Абдимиталип уулу Нурсултан Кыргыз эли өзүнүн көп жылдык тарыхында “жылдызы жанган учурларды” да, кан жуткурган оор күндөрдү да башынан өткөрдү. Кыргыз элинин тарыхындагы эң оор, кандуу жана эң аянычтуу учурлардын бири катары 1916-жылы…

  • 1916,  Билге

    Кытайдын кара дарысы

    Жыргал Сулайманов Биздин күндөр….. Бишкек -Чолпон-Ата каттамына таксиге адамдар Көлгө барып эс алабыз, деп отурууда. Аңгыча бир аксакал машиненин эшигин ачайын деп колун сунганда, манжасынын ортосунда тегерек оюлган тешик көрүндү. Өзү жашы кыйлага…

  • 1916,  Билге

    Үркүнгө 100 жыл: Түптүк Жумакадыр балбан Кытайга барып, элди кулчулуктан куткарган

    Үркүндүн 100 жылдыгына карата эл арасында айтылып калган эскерүүлөрдү топтоо керектиги айтпаса да түшүнүктүү. 1916-жылы Үркүндө кытайга качкан элге эрдик көрсөткөндөрдүн бири Түптөн чыккан Жумакадыр балбан болгон. Балбандын небереси Муратбек Жумакадыров чоң атасынын…

  • 1916,  Билге

    Чаар-Арча кыргыны

    Элдин башкы касиети эс-тутуму. Эс-тутуму жокту эл дебейт, кара аламан дейт. Сырттан келген ириткилер менен ичтен чыккан бузукулар канчалык эсибизди эңшерип, кутубузду учурса да, тырмышып-тытынып, кой-айга да болбой тарыхыбыздын жаман-жакшы сабактарын эскерип келебиз.…

  • 1916,  Билге

    Үркүн: эжесин издеген акын

    Акын, Кыргызстан Жазуучулар союзунун мүчөсү, маркум Медербек Акимкожоевдин Үркүндө Кытайда калган эжесин кантип издегени, кийин Кытайга кантип барып келгени тууралуу баянын сунуштайбыз. Бул баян 1992-жылы жазылган. Ала-Тоодон Какшаалга жол жүргөндүгүм жөнүндө баян (Очерктен…

  • 1916,  Билге

    Үркүн: Уулкан эжемдин кейиштүү тагдыры

    Төрт же беш жаштагы бала кезим болсо керек. Бир күнү чоӊ энем, атам, апам бир жакка конокко кетишти окшойт. Эртеси эртеӊ менен ойгонсом, үйдө чоочун кемпир пайда болуп калыптыр. Олбурлуу, эркек сындуу, кебетеси…