• 1916,  Билге

    Сагалы Алматаев көтөрүлүш башында тургандардын бири

    Кыргыз элинде жакшы ылакап сөз бар: «Аккан арыктан суу агат» деген. Ошол көз караштан алганда, 1916-жылкы Ысык-Көлдөгү көтөрүлүштү уюштургандардын бири, көтөрүлүштүн жүрүшүндө жол башчылык кылган Тоң элинен чыккан Сагаалы Алматаевдин ата-бабалары, кыргыз элине таанымал белгилүү адамдардан болгон. Сагалынын…

  • 1916,  Билге

    1916: Кыргыз көтөрүлүшүн колдогон келгин украин жана орустар

    1916-жылкы улуттук боштондук көтөрүлүш тууралуу даректүү маалыматтарды жарыялоону улантабыз. Кыргызстандагы көтөрүлүш очокторун диссертациялык эмгегинде атайын иликтеген тарыхчы, профессор Токторбек Өмүрбековдун макаласында 1916-жылкы кыргыздардын көтөрүлүшүнө айрым орус-украин келгиндеринин катышуусу тууралуу сөз болот. Кыргыздар алмустактан…

  • 1916,  Билге

    Беделдин белин ашканда, белдемчи калды шашканда…

    Кыргыз тарыхындагы кандуу окуя – Үркүндүн 100 жылдыгына арналат Жаңы эранын баш ченинде эле кытай тарыхтарында аты аталган кыргыз түрк элдеринин ичиндеги эң байыркы эл экени илим дүйнөсүнө белгилүү. Кыраңда карагай, кайың, тал…

  • 1916,  Билге

    1916-жылдагы көтөрүлүш. Кыргыздардын Кытайга качышы

    Гүлзада Абдалиева Аннотация    1916-көтөрүлүш – бул кыргыз элинин тарыхында көптөгөн окуяларды башынан өткөргөн элдин тагдырына туш келген өзгөчө көңүл бөлүнө турган тарых барактарынын бири. 1916-жылдагы көтөрүлүштүн 100 жылдыгына карата, И. Арабаев атындагы…

  • 1916,  Билге

    Канат кан

    Канат кан, Канат Ыбыке (орус документтеринде Абукин) уулу (1860, Кочкор өрөөнү – 1916, Верный) – 1916-жылдагы Орто Азиядагы улуттук-боштондук көтөрүлүштүн көрүнүктүү жетекчиси. Саясий ишмердүүлүгү 25 жашында башталып, 1885-ж. Абайылда болуштугунун (Кочкор өрөөнү) башчылыгына шайланган. 1914-ж. өз каражаты…

  • 1916,  Билге

    Кемигинде да, керкисинде да бар

    Кыргыз элинин башына түшкөн чоң алаамат – үркүн жөнүндө буга чейин көп айтылып, көп жазылды. Бирок менин баамымда, бул трагедия бир жактуу чагылдырылып келатат. «Урушкандын жаагы да, жакасы да айрылат», «Кемигинде да, керкисинде…

  • 1916,  Билге

    Кытайдан элдин кайтканы

    Карашаар, Луп, Кашкар, Жаркентке жете чачырап кеткен жана Кулжа өлкөсүндөгү качкындар падыша түшүп, урият болгонуна текши ишенип, азаттык болгонуна көздөрү жеткен соң ар кайсы кыштакка жана тоого чачыраган качкындар жыйылып, жол азыгын камдап,…