• 1916,  Билге

    Үркүн: Кытайда калган Боз-Дөң кыргыздары

    Макаланын автору, ШУАРдагы “Тил жана котормо” журналынын ​жооптуу редактору, филология илимдеринин доктору Макелек Өмүрбай уулу. Үркүндү билбеген кытайлык кыргыздар Кытайлык кыргыздардан Кыргызстанга каттоо кылып барса, ал жактагы боордоштордун биринчи суроосу «Үркүндө кеткенсиңерби?» деген…

  • 1916,  Билге

    1916: Казакстандагы көтөрүлүш жетекчилеринин бири – украин Афанасий Латута

    Тынчтыкбек Чоротегин 1916-жылкы Борбор Азиядагы улуттук боштондук көтөрүлүшкө катышкандардын арасында славян тектүүлөр да болгон. Алардын бири – украин Афанасий Латута. 1916-жылкы Акмоло көтөрүлүшү Биринчи дүйнөлүк согуш маалындагы Борбордук Азиядагы 1916-жылкы улуттук боштондук көтөрүлүштүн…

  • 1916,  Билге

    Үркүнгө чейинки орусташтыруу саясаты

    Жети-Суу облусунун администрациясынын кызматкерлери. 1910-жыл. 1916-жылкы Улуу көтөрүлүш жана анын кайгылуу уландысы болгон Үркүн жөнүндө изилдөөлөр 1920-жылдардан бери келе жатат. Бул тууралуу тарых илимдеринин доктору, профессор Ташманбет Кененсариевдин макаласын сунуштайбыз. 1916-жылкы көтөрүлүштүн түпкү…

  • 1916,  Билге

    1916-жылдагы улуттук боштондук көтөрүлүш жана кыргыз бай-манаптары

    1916-жылкы улуттук боштондук көтөрүлүш очокторун архивдик жана фолклордук-санжыралык маалыматтарга негизденип иликтеген тарыхчы, доцент Рыскул Жолдошов өз макаласында кыргыздардын көтөрүлүшүндө көрүнүктүү орун ээлеген бийлер жана башка “эл жакшылары”, ошондой эле, өз элине чыккынчылык кылган…

  • 1916,  Билге

    Үркүн-100: Абдрахманов: Кыргыздарды тукум курут кылуу стратегиясы иштелип чыккан

    Коомдук-саясий ишмер Жусуп Абдрахманов «Кыргыздардын 1916-жылдагы көтөрүлүшү жөнүндө» аттуу эмгегинде улуттук-боштондук кыймылынын өбөлгөлөрүн, себептерин, жүрүшүн, натыйжаларын терең талдоодон өткөргөн. Көтөрүлүшкө улуттук-боштондук мүнөзүн берип, антиорустук кыймыл деп атаган.  Ошондой эле, ал 1916-жыл каргашалуу окуяларды мүнөздөгөн.…

  • 1916,  Билге

    Үркүн: «Узак жолдогу» тарыхый чындык

    “Узак жолдун” автору Мукай Элебаев жубайы Бурулча менен. Бүгүнкү күндүн көзү менен караганда, тарыхый чыгарма болбогону менен, “Узак жолду” тарыхый чындыкты таасын сүрөттөгөн роман катары баалоого толук негиз бар. Романдагы тарыхый булактарга өтө…

  • 1916,  Билге

    1916: Улуу Үркүндүн тарыхый барактарына кылчаюу

    1916: Улуу Үркүндүн тарыхый барактарына кылчаюу Кыргызстандык тарыхчылар 1916-жылкы Борбордук Азиядагы улуттук боштондук көтөрүлүштүн жана Үркүндүн тарыхынын ар кыл өңүттөрүн иликтеген эмгектерин жарыялоосун улантууда. Тарых илимдеринин кандидаты, И.Арабаев атындагы КМУнун доценти Гүлзада Абдалиева…