• Билге

    Кокон автономиясы жана Мустафа Чокай

    Кокон автономиясында Мустафа Чокайдын таасирдүү инсандардын бири болгон. Ал эми макалада анын ишмердүүлүгү каралган. Азыркы учурда улутубуздун өткөн тарыхын изилдөөнүн, айрыкча азаттык идеяларынын жана боштондук күрөштөрүнүн тарыхый чындыгын иликтөөнүн актуалдуулугу жогорулоодо. Мындан 100…

  • 1916,  Билге

    Үркүнгө чейинки орусташтыруу саясаты

    Жети-Суу облусунун администрациясынын кызматкерлери. 1910-жыл. 1916-жылкы Улуу көтөрүлүш жана анын кайгылуу уландысы болгон Үркүн жөнүндө изилдөөлөр 1920-жылдардан бери келе жатат. Бул тууралуу тарых илимдеринин доктору, профессор Ташманбет Кененсариевдин макаласын сунуштайбыз. 1916-жылкы көтөрүлүштүн түпкү…

  • 1916,  Билге

    Сагалы Алматаев көтөрүлүш башында тургандардын бири

    Кыргыз элинде жакшы ылакап сөз бар: «Аккан арыктан суу агат» деген. Ошол көз караштан алганда, 1916-жылкы Ысык-Көлдөгү көтөрүлүштү уюштургандардын бири, көтөрүлүштүн жүрүшүндө жол башчылык кылган Тоң элинен чыккан Сагаалы Алматаевдин ата-бабалары, кыргыз элине таанымал белгилүү адамдардан болгон. Сагалынын…

  • 1916,  Билге

    Беделдин белин ашканда, белдемчи калды шашканда…

    Кыргыз тарыхындагы кандуу окуя – Үркүндүн 100 жылдыгына арналат Жаңы эранын баш ченинде эле кытай тарыхтарында аты аталган кыргыз түрк элдеринин ичиндеги эң байыркы эл экени илим дүйнөсүнө белгилүү. Кыраңда карагай, кайың, тал…

  • 1916,  Билге

    Кемигинде да, керкисинде да бар

    Кыргыз элинин башына түшкөн чоң алаамат – үркүн жөнүндө буга чейин көп айтылып, көп жазылды. Бирок менин баамымда, бул трагедия бир жактуу чагылдырылып келатат. «Урушкандын жаагы да, жакасы да айрылат», «Кемигинде да, керкисинде…

  • 1916,  Билге

    Кытайдан элдин кайтканы

    Карашаар, Луп, Кашкар, Жаркентке жете чачырап кеткен жана Кулжа өлкөсүндөгү качкындар падыша түшүп, урият болгонуна текши ишенип, азаттык болгонуна көздөрү жеткен соң ар кайсы кыштакка жана тоого чачыраган качкындар жыйылып, жол азыгын камдап,…

  • 1916,  Билге

    Кыргыздын Кытайга качканы

    Белек Солтоноев Кыргыз Тарыхы. Китеп II Биркулак, Каракол, Нарын арасындагы куралданган мужуктар жана буларга жардамга келген Алматы баштыгынын аскери көрүнгөн кыргызды тыялбады. Нарын, Каракол, Кочкор кыргыздарына каршы Алматы, Пишкек аскери баралбады. Ыбырайым Төлө…