• 1916,  Билге

    Нарын, Жумгал, Көлдөгү көтөрүлүш

    Белек Солтоноев Кыргыз Тарыхы. Китеп II Жумгалдагы көтөрүлүш Көл айланасы Кочкор, Нарындын баш-аягынан жана Чүйдүн көкүрөгүнөн көтөрүлүш чыгып кызып калган кезде, августтун 15-18 чамаларында Жумгалдагы саяктар Жумгалдын аягындагы Ак Чийдеги орустун кыштагын талкалап,…

  • 1916,  Билге

    Жусуп Абдыракманов: «Бир жуп көлөч үчүн кыргыз тайлактуу төө, жылкы берген»

    Кыргыз мамлекетинин негиздөөчүсү, бүгүнкү күнгө чейин теңдеши жок чыгаан мамлекеттик ишмер Жусуп Абдыракмановдун карааны күн өткөн сайын Кан-Теңирдей калдайып алыстан көрүнөт. Ал өзү түптөгөн Кара-Кыргыз автономиялуу республикасынын туңгуч өкмөт башчысы болуп дайындалганда 26…

  • 1916,  Билге

    Чаар-Арча кыргыны

    Элдин башкы касиети эс-тутуму. Эс-тутуму жокту эл дебейт, кара аламан дейт. Сырттан келген ириткилер менен ичтен чыккан бузукулар канчалык эсибизди эңшерип, кутубузду учурса да, тырмышып-тытынып, кой-айга да болбой тарыхыбыздын жаман-жакшы сабактарын эскерип келебиз.…

  • 1916,  Билге

    Үркүн: эжесин издеген акын

    Акын, Кыргызстан Жазуучулар союзунун мүчөсү, маркум Медербек Акимкожоевдин Үркүндө Кытайда калган эжесин кантип издегени, кийин Кытайга кантип барып келгени тууралуу баянын сунуштайбыз. Бул баян 1992-жылы жазылган. Ала-Тоодон Какшаалга жол жүргөндүгүм жөнүндө баян (Очерктен…

  • 1916,  Билге

    Үркүн: Уулкан эжемдин кейиштүү тагдыры

    Төрт же беш жаштагы бала кезим болсо керек. Бир күнү чоӊ энем, атам, апам бир жакка конокко кетишти окшойт. Эртеси эртеӊ менен ойгонсом, үйдө чоочун кемпир пайда болуп калыптыр. Олбурлуу, эркек сындуу, кебетеси…

  • 1916,  Билге

    Ажардын апасынын мүрзөсүндөгү монологу

    Жаным, апа, жаным, апа! Тур! Жетим тайлактай болуп боздоп жалгызың келип, жалооруп жаныңда турат. Жалгызыңдын сөзүн ук, аны ая, апакебай! Жалгызың бүгүндөн баштап атабабасы тааныбаган бирөөгө сатылганы, ага баш байлаганы жатат. Андан кутказ,…

  • 1916,  Билге

    1916-жыл (Үркүн жыл)

    Калык Акый уулу Падыша салган зордукту, Баштайын ырдап алыстан. Бай-манаптар, бий-болуш Балакет болду жабышкан. Бул кордукка чыдабай, Ок атыштык намыздан. Кантип айтпай коёюн, Кан жутуп турган жергемди. Кыргыз эли жыгылып, Кытайга батпай тыгылып,…